Deretsahang ibinunyag ni Citizens Battle Against Corruption (CIBAC) Party-list Rep. Sherwin Tugna na tumiba nang palihim ang Venezuelan election technology supplier na Smartmatic-Total Information Management Corp. matapos bayaran ng Commission on Elections (Comelec) ng halagang P2.2 bilyon noong Disyembre 2017 para mabili ang mahigit P97,000 vote counting machines (VCMs) na ginamit noong 2016 presidential polls.
“Medyo nakakagulat na binayaran na pala nila. Kumbaga, (noong nakaraang) Pasko nagbayaran kung kailan tahimik ang lahat,” pahayag ni Rep.Tugna sa isang panayam sa radyo kahapon.
Nasorpresa umano si Tugna kung bakit kamakailan lamang binili ang VCMs gayung puwede namang bilhin na ito noong ginamit para sa 2016 presidential polls.
Binanggit ni Rep.Tugna na si dating Comelec Commissioner Christian Robert Lim ang nagbigay ng naturang impormasyon sa kanya sa oversight panel tungkol sa pagbebenta ng VCMs ng Smartmatic na siyang nagmando rin sa tinatawag na Precinct Count Optical Scan (PCOS) machines na ginamit noong 2010 presidential at 2013 mid-term elections.
Dismayado si Rep.Tugna dahil hindi ipinabatid sa kanyang komite ang nasabing impormasyon kaugnay sa pagbili ng Comelec sa VMCs.
“Walang FYI (For Your Information), parang ‘uy, ‘di ko pa pala nasabi sa’yo?” ani Tugna.
Noong Disyembre 2017 nagdesisyon ang Comelec en banc na gamitin ang ‘option-to-purchase clause’ na nakapaloob sa kanilang lease contract sa pagitan ng Smartmatic para sa 97,517 VCMs na gagamitin sa May 2019 elections.
Ayon sa report, bago naman ang 2013 elections, ginamit din ng Comelec ang ‘option-to-purchase clause’ at binili ang 81,896 units ng PCOS machines na nirentahan noong 2010 elections sa halagang P1.8B.
Dagdag pa dito, sa halip na muling gamitin ang PCOS machines noong 2016 polls, nagdesisyon ang Comelec na upahan ang mahigit 90,000 VCMs mula sa Smartmatic dahil kulang na umano sa oras para bilhin pa ang mga ito.
Inihayag ni Rep.Tugna na sa pamamagitan ng isinasagawang imbestigasyon sa pangunguna ni Sen. Francis ‘Chiz’ Escudero, chairman ng Senate committee on Electoral Reforms and People’s Participation, nadiskubre ang VCMs procurement.
Dahil sa nangyaring ito, duda ang kongresista kung magagamit pa ang VCMs sa mid-term elections sa susunod na taon. Nangangamba si Tugna na baka hindi na ‘compatible’ o akma ang mga VCMs sa bagong teknolohiya na gagamitin sa automated elections sa 2019
Bago ang 2016 elections ay matatandaang nirerentahan lamang ng Comelec ang VCMs na binili nitong Disyembre 2017.
Binigyang-diin ni Rep. Tugna na uusisain nila ang Comelec sa nasabing usapin sa susunod na joint hearing ng Kongreso sa Pebrero 22, 2018.
Mga Komento
Mag-post ng isang Komento